A filosofía de Descartes

A figura do gran pensador René Descartes supuxo un antes e un despois na historia do pensamento e da Filosofía en Occidente.

Nado en 1596, este filósofo, matemático e físico é considerado o pai da Filosofía moderna e a partir dos seus escritos fundaméntanse correntes como o racionalismo e o cartesianismo.

Dende moi novo amosou unha grande inquietude por coñecer, ao tempo que unha intelixencia fóra do común: preguntaba e preguntaba sen fin, pois todo coñecemento lle resultaba insuficiente.

Viviu durante os seus dous primeiros lustros de vida coa súa avoa e cunha enfermeira, pois súa nai morrera pouco despois de nacer el e seu pai ocupaba todo o seu tempo como conselleiro no Parlamento de Bretaña.

Durante oito anos estudou en La Flèche, (actualmente a 25 km de Le Mans) e alí recibiu unha sólida formación en termos científicos-clásicos.

Mais ao inquedo Descartes aquelas ensinanzas non lle resultaron satisfactorias, pois o que desexaba era renovar a Filosofía do seu tempo e a súa educación limitábase a tratar da escolástica (rama filosófica que explica os valores do cristianismo a través dos autores grecolatinos), corrente que os seus ensaios superarían uns anos despois.

Mentres que na escola lle ensinaban os valores que unían á fe e a razón, Descartes só usaría esta última para explicar o funcionamento do mundo.

Serviuse da dúbida como método para deixar atrás o obsoleto pensamento da filosofía patrística medieval, pois só na dúbida metódica para descubrir a verdade: a vontade dun mesmo é a única proba da verdade ou falsidade de calquera realidade que concibamos pola razón.

Descartes concluíu que a dúbida contén a certeza, pois recoñece que: «mentres quería pensar que todo era falso, era necesario que eu, quen o pensaba, fose algo» [Discours VI: 32].

Desta afirmación naceu unha nova idea: o eu é un concepto que nin sequera a dúbida pode descartar, polo tanto «podo dubidar de todo, pero non podo dubidar de que penso, e por tanto, existo». Este pensamento será o que se faga célebre baixo a fórmula: «penso, daquela existo».

A partir deste pensamento fundamental derívase toda a filosofía de Descartes e dos seus seguidores, que recibiu o nome de racionalismo, pois parte da primacía da Razón.

René Descartes tivo unha vida intensa: tratou a outros grandes pensadores do seu tempo, conferenciou por toda Europa e mesmo foi conselleiro da raíña de Suecia. Xustamente as longas e profundas conversas filosóficas que coa súa maxestade mantiña foron a causa do seu pasamento, pois acostumaban a parolar de amencida, cos fríos nórdicos a conxelalo todo, o que fixo que contraese unha pulmonía que acabou con el na corte de Estocolmo un 11 de febreiro do 1650.